Diplomlaboraĵoj

La angla kaj Esperanto: du lingvoj por internacia komunikado

Komparo inter la uzo, uzeblo kaj uzindo de la angla kaj Esperanto kiel lingvoj por internacia komunikado, inkluzive de detala enketo dissendita al esperantistoj kaj neesperantistoj.

Esperanto en Čeĥoslovakio en la jaroj 1945-1970.

Ĉeĥoslovaka Radio en la 20aj kaj 30aj jaroj de la 20a jarcento

Radia elsendado en Ĉeĥoslovakio komenciĝis la 18an de majo 1923 sub la nomo Radiojournal (RJ). Tiam oni ne sciis, kiel gravan rolon la radio ludos. Fakte ĝi estis komprenata kiel teĥnika atrakcio, kiam estis rigardata preskaŭ kiel miraklo disigo de homa voĉo „en aero“ sen drato. Tial la propago kaj taksado de la radio ne tiom estis laŭ la ofertata programo, sed pli laŭ la fakto de sendrata elsendado. Enkonduko de neniu alia amaskomunikilo signifis tian renverson kaj certakvantan ŝokon kiel enkonduko de la radio. La radio ja estas la plej malnova elektronika amaskomunikilo. Kvankam la enkonduko de televido aŭ interreto certe vekis atenton, ne plu temis pri tia surprizo; ĉiam temis pri „plibonigo de jam konata“. Radio tamen baziĝas sur la principo, kiun ĝis tiam neniu konis. Ankaŭ pro tio ĝi estis komence akceptata kun nefido. Kiel la tempo pasis, oni eksciis, ke la radio estas utila informilo. Origine teĥnika atrakcio iĝis nedividebla ero de la mondo de amaskomunikiloj. La radio en Ĉeĥoslovakio agis memkompreneble kiel fonto de amuzo, disvastigado de informoj, sed multe pli akcentita estis la flanko kultura kaj eduka. Tipan programeron de Radiojournal iĝis prelegoj, recitadoj, teatraĵoj kaj grave emfazita estis ankaŭ muziko. La kreintoj de la elsendado volis, ke la radio pozitive efiku al belgusteco kaj kultura nivelo de aŭskultantaro, per kio ĝi distingas de plejparto de nuntempaj (precipe komercaj) radioj, kiuj multfoje al aŭskultantaro prezentiĝas senpretende. La radia elsendado estis eluzata ankaŭ por la internacia propago de nia respubliko. Krom naciaj lingvoj gravan rolon en la elsendado de Radiojournal en la 20aj kaj precipe en la 30aj jaroj de la 20a jc. ludis la internacia lingvo Esperanto. Ĝuste plene profesia Esperanto-elsendado el la filio de Radiojournal en Brno estis en la mondo tre ŝatata kaj ĉeĥoslovaka radio inter esperantistaro preskaŭ en la tuta mondo starigis al si tre bonan nomon. Se unu el la plej gravaj funkcioj de la radio estis edukado, memkompreneblas, ke radio atingis ankaŭ lernejojn kaj en la jaro 1931 laŭ la decido de ministerio de edukado ĝi iĝis pere de „porlerneja radio“ parto de lerneja instruado. Ilian fakan elsendadon havis ankaŭ agrikulturistoj, laboristoj kaj industriistoj kun merkatistoj kaj komercistoj. La radio pruviĝis bona ankaŭ dum la ekonomia krizo, kiam ĝi por multaj iĝis relative malmultekosta fonto de ripozo, instruo kaj valoraj konsiloj por la malfaciaj vivsituacioj, kiujn la krizo alportis. La historio montris, ke la enkonduko de la radia elsendado estis ĝustedirekta elpaŝo.

AŬTOROJ DE ESPERANTO-LERNOLIBROJ EN KROATIO

1. ENKONDUKO 1. 1. Celoj de la laboraĵo Per tiu ĉi verko mi deziras prezenti al la legantoj la kroatajn aŭtorojn kiuj, verkinte Esperanto-lernolibrojn, multe kontribuis al la disvastigado de la ideo kaj la lingvo Esperanto en Kroatio kaj en la tuta Esperantujo. Rezultoj de ilia entuziasma kaj diligenta laboro estas gravaj verkoj, lernolibroj kiuj helpis al la kroataj interesiĝantoj pri Esperanto konatiĝi kun tiu bela lingvo. Sed tiuj libroj transiris la limojn de Kroatio kaj iĝis konataj en la tuta mondo. La aŭtoroj kaj iliaj verkoj estas prezentitaj kronologie. Ili prezentas la tempon kaj la metodojn tiutempe uzataj por instrui lingvojn: a) la unuaj paŝoj de instruado de Esperanto en Kroatio. En tiu ĉi ĉapitro mi prezentis la unuajn du aŭtorojn kaj iliajn lernolibrojn verkitaj komence de la dudeka jarcento. b) lernolibroj kaj iliaj aŭtoroj inter la du mondmilitoj. En tiu periodo aperis multaj novaj lernolibroj kaj novaj aŭtoroj. c) lernolibroj kaj iliaj aŭtoroj post la dua mondmilito ĝis la nuna tempo. Tiu ĉi periodo prezentas la lastajn 65 jarojn de eldonado de la Esperanto-lernolibroj en Kroatio Fine mi prezentis du tradukojn de Esperanto-lernolibroj en la kroatan, verkitaj de la kroataj tradukantoj. La celo de mia laboraĵo estas konatigi la legantojn kun la tradicio kaj evoluo de la kroataj kreado kaj eldonado de Esperanto-lernolibroj kaj ilia kontribuo al al Esperanto-movado entute.

La lingvopolitiko de la Eŭropa Unio kaj eblaj vojoj de ĝia disvolviĝo

Problemaro de la laboraĵo konsistas en la disputo pri la lingva strategio de EU. Oni prezentis en la laboraĵo la nuntempan lingvopolitikon, baziĝantan sur multlingveco: ĝian devenon, premisojn kaj la veran staton. Post kritika analizo de la hodiaŭa modelo, oni prezentis scenarion montrantan ŝanĝojn kiuj okazos en estonteco al la koncepto de multlingveco. La laboraĵo enhavas ankaŭ alternativajn scenariojn, kiuj temas pri anstataŭigo de la 23 oficialaj lingvoj de EU per unu - la angla aŭ Esperanto. La celo de la laboraĵo estas multfacete analizi la proponatajn solvojn, rigarde al iliaj realeco kaj efikeco.